نظامهای آموزشی با حساسیت بالا، فرایند آموزشی خود را از طریق دایر بودن مدارس، بیوقفه دنبال میکنند و فقط در مواقع اضطراری، مانند بارش شدید برف، بالا بودن میزان آلایندههای هوا، و حوادث طبیعی، با وقفه یک یا دو روزه در ارائه آموزش و در نهایت با تعطیلی مدارس موافقت میکنند. اما کمتر کسی فکرش را میکرد، در قرن بیستویکم یک ویروس در اندازه نانومتری بتواند اینچنین نظامهای آموزشی را به چالش بکشد که به یکباره همه سطوح آموزشی با تعطیلی فراگیر مدارس مواجه شوند.
شاید این بیان را هم زیاد شنیده باشید که: «در کنار همه معضلاتی که این ویروس ناشناخته برای نظامهای آموزشی به وجود آورده، موجب ایجاد فرصتهایی هم شده است.» کاهش محدودیتها و محرومیتها، صرفهجویی در زمان، از بین رفتن سختی طی کردن فاصله مکانی، مدیریت هزینهها، تبدیل آموزش سنتی به یادگیری سیار، و گسترش عدالت آموزشی، از مهمترین ویژگیهای آموزش الکترونیکی بهعنوان یکی از شیوههای آموزش از راه دور است.
اما بر همه متخصصان و اهالی آموزشهای فنیوحرفهای آشکار است که شرایط جدید همهگیری (پاندمی)، با توجه به ویژگیهایی که نظام آموزش فنی، حرفهای و مهارتی دارد، موجب زمینگیر شدن این نوع از آموزشها در اکثر رشتههای فنی و مهارتی شده است. بهعبارت دیگر، چگونه میتوان متصور شد هنرجوی رشته فنی و مهارتی بدون قرار گرفتن در معرض ابزار و تجهیزات واقعی و انجام تکالیف کاری، بتواند شایستگیهای لازم را کسب کند؟
البته در بیانیههای جهانی بهمنظور ارائه راهکارهایی برای اجرای این نوع از آموزشها، کوششهایی شده است، مانند:
ـ بهرهمندی از تجارب و یافتههای کشورهای صاحب سبک در آموزشهای فنی، حرفهای و مهارتی؛
ـ بهرهمندی از تجارب مفید مهارتآموزی در داخل کشور؛
ـ استفاده از ظرفیت آموزش مجازی در برخی از رشتههای مبتنی بر فناوری رایانهای و تعدادی از دروس غیرعملی؛
ـ استفاده از تجارب آموزش تراکمی مانند کارآموزی؛
و ...
ولی خوب میدانیم که هر رشته تحصیلیـ حرفهای، در هر موقعیت یادگیری، با شرایط متفاوتی مواجه است و برای آن باید راهکار خاصی در نظر گرفته شود. شایان ذکر است، بهترین افرادی که در این زمینه میتوانند راهکار مناسب ارائه دهند، هنرآموزان آن رشتهها و کارکنان هنرستان، با همفکری شورای مدرسه و آموزشوپرورش منطقه هستند. البته همه این راهکارها، همراستا با رعایت پروتکلهای بهداشتی توصیهشده و براساس بیانیههای ستاد مبارزه با کرونا سازماندهی خواهند شد.
لذا اولین مقاله شماره حاضر به این موضوع اختصاص داده شده است و از شما هنرآموزان محترم، مدیران و کارشناسان گرامی آموزشهای فنی، حرفهای و مهارتی تقاضا میشود، در شرایط شیوع کووید 19، تجارب آموزشی ارزشمند خود را برای اشتراکگذاری با سایر مجریان در رشتههای گوناگون فنیوحرفهای در قالب مقاله، گزارش و گفتوگو به دفتر مجله ارائه نمایید.