مجلس شورای اسلامی از نخستین دوره، برای کارشناسی طرح‌ها و لوایح، از مشورت موردی کارشناسان استفاده می‌کرد. از اواخر سال 1371، به دستور هیئت رئیسه مجلس، نهادی مستقل، دائمی و سازمان‌یافته به نام «مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی» برای ارائه خدمات مستمر کارشناسی و مطالعاتی در کنار مجلس قرار گرفت و در پاییز سال 1374 مراحل قانونی تأسیس این مرکز به انجام رسید.
هدف از تأسیس مرکز، انجام طرح‌های مطالعاتی و تحقیقاتی به منظور ارائه نظرهای کارشناسی و مشورتی به نمایندگان، کمیسیون‌ها و هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی است. وظایف این نهاد در ماده 2 قانون «شرح وظایف مرکز پژوهش‌ها» به شرح زیر است:
الف. مطالعه، بررسی و ارائه نظرهای کارشناسی روی تمام طرح‌ها و لوایح؛
ب. گردآوری، نقد و تنظیم نظرهای محققان و پژوهشگران مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی، دستگاه‌های اجرایی، نهادها، گروه‌ها و احزاب سیاسی و افکار عمومی در مورد نیازهای جامعه؛
ج. مطالعه، بررسی و تحقیق در خصوص حسن اجرای قوانین و سایر ابعاد نظارتی مجلس و ارائه پیشنهادهای کارشناسانه برای رفع موانع و مشکلات اجرایی؛
د. تأمین نیازهای اطلاعاتی کمیسیون‌ها و نمایندگان مجلس از طریق تدارک و برقراری نظام اطلاع‌رسانی؛
هـ . انجام پژوهش‌های موردی حسب درخواست هیئت‌رئیسه، کمیسیون‌ها و نمایندگان مجلس؛
و. انجام مأموریت‌های محوله در رابطه با کتابخانه‌های مجلس که این‌گونه موارد زیر نظر مستقیم رئیس مجلس قرار می‌گیرند؛
ز. اشاعه نتایج مطالعات پژوهشی از طریق:
ـ نشر کتاب و نشریه؛ ـ انعکاس نظرات به واحدها و دستگاه‌های ذی‌ربط با نظر هیئت‌رئیسه مجلس. مطالعات و تحقیقات در مرکز پژوهش‌ها عمدتاً در دفاتر مطالعاتی انجام می‌شوند. ساختار تشکیلاتی گروه‌های دفاتر مطالعاتی، مرکب از یک مدیر، چندین محقق ارشد و دستیاران تحقیقاتی است. دفترها موظف به تعریف، نظارت و در صورت لزوم هدایت طرح‌های پژوهشی، و تضمین هویت عمومی و تخصصی آن‌ها هستند. همچنین موظف‌اند روند پیشرفت امور و دستاوردها و نتایج فعالیت‌ها را به معاونت پژوهشی منتقل کنند. گروه‌های پژوهشی، کانون‌های اصلی فعالیت‌‌های پژوهشی مرکز شناخته می‌شوند. همچنین «شورای مشاوران تخصصی» دفترها، دفترهای تخصصی را در زمینه‌های گوناگون مطالعاتی از نظر ارزیابی فنی و علمی مطالعات انجام‌یافته، حمایت می‌کند. مرکز پژوهش‌های مجلس دارای تعدادی دفتر تخصصی مانند دفتر مطالعات اجتماعی، دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ، دفتر مطالعات اقتصادی، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن، دفتر مطالعات زیربنایی و ... است. هر دفتر با یک یا چند کمیسیون مجلس مرتبط است. دفترها همچنین متناسب با حوزه وظایفشان با چند دستگاه اجرایی ارتباط می‌یابند. این مرکز در رابطه با آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای پژوهش‌های متعددی انجام داده است.
برای دسترسی به فایل «pdf» گزارش‌های این مرکز به سایت «www.rc.majlis.ir» مراجعه و در قسمت گزارش‌های کارشناسی، از طریق کلید واژه نوع، اشخاص، تاریخ انتشار، زبان و برای دسترسی سریع از طریق شماره مسلسل اقدام کنید.
در جدول زیر برخی از پژوهش‌های این مرکز در خصوص آموزش‌های فنی، حرفه‌ای و مهارتی آورده شده است.
