چند سال است که المپیاد سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی در مدارس کشور برگزار می‌شود. این المپیاد در این چند سال پیشرفت‌ها و دستاوردهایی داشته است. برای آگاهی بیشتر در خصوص این المپیاد و فعالیت‌های دیگر پیرامونی آن با دکتر پیمان کیهان‌ور رئیس کمیته علمی المپیاد دانش‌آموزی سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی کشور و مشاور فناوری و تجاری‌سازی ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادیِ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت‌وگویی انجام داده‌ایم که در پی می‌آید.
ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادیِ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با چه اهداف و رویکردهایی فعالیت‌هایی در سطح مدارس کشور آغاز کرده است؟
بی‌گمان تحقق اهداف و راهبردهای تعیین شده در سند ملی علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی و بهره‌گیری از پتانسیل‌های بالقوه آموزشوپرورش در بخش دبیران و دانش‌آموزان امری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. به همین علت، ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اقدام به راه‌اندازی یک بخش دانش‌آموزی کرده است و برای تهیه نقشه راه و برنامه‌ریزی در این حوزه از مشارکت و همدلی مدیران و مشاوران باتجربه ستاد و همچنین مدیران، صاحب‌نظران و کارشناسان حوزه آموزشوپرورش بهره جسته است.
چه دستاوردهایی در این مسیر به‌دست آمده است؟
از جمله دستاوردهای این حوزه، کشف و شناسایی دانش‌آموزان مستعد و هدایت و تربیت صحیح نیروی انسانی بوده است.
ممکن است اهداف این بخش دانش‌آموزی را بفرمایید؟
بله، از اهداف این بخش دانش‌آموزی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
• ایجاد زیرساخت‌های لازم برای استفاده بهینه و حداکثری از ظرفیت‌های موجود در آموزشوپرورش برای توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی به عنوان یک حوزه مرز دانش،
• برگزاری کارگاه‌های علمی و مهارت‌آموزی برای دانش‌آموزان،
• برگزاری کارگاه‌های آموزشی و دوره‌های بازآموزی برای معلمان با همکاری وزارت آموزشوپرورش،
• دسترسی آسان دانش‌آموزان به امکانات و خدمات آزمایشگاهی از طریق راه‌اندازی پژوهشسراهای دانش‌آموزی سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی در استان‌ها،
• شناسایی، هدایت و راهنمایی دانش‌آموزان مستعد و علاقه‌مند به حوزه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی،
• ایجاد زمینه ادامه تحصیل در رشته‌های دانشگاهی مربوطه، برای دانش‌آموزان علاقه‌مند و مستعد.
این ستاد چه اقدامات عملی‌ای انجام داده است؟
از اقدامات این ستاد می‌توان به برگزاری سالانه المپیاد دانش‌آموزی اشاره کرد. این المپیاد از سال 94 هر ساله هم‌زمان با سایر المپیادهای رسمی کشور و طبق استانداردهای وزارت آموزشوپرورش برگزار می‌شود. علی‌رغم نوپا بودن این المپیاد، در هر سال توانسته است در تعداد شرکت کنندگان از برخی المپیادهای دیگر پیشی گیرد.
آیا این المپیاد فقط در کشورما برگزار می‌شود، یا جهانی هم هست؟
با توجه به اهمیت این حوزه از علم، ستاد با همکاری و همت وزارت آموزشوپرورش در صدد است این المپیاد را برای اولین بار در سطح بین‌المللی برگزار کند و این فرآیند علمی را به نام مقدس جمهوری اسلامی ایران در دنیا ثبت کند.
ممکن است پژوهشسراهای دانش‌آموزی این ستاد را معرفی کنید؟
ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی، همچنین برای تنوع‌بخشی به محیط‌های یادگیری و ایجاد فضای آزمایشگاهی اقدام به تجهیز و راه‌اندازی پژوهشسراهای سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی در سطح کشور برای دانش‌آموزان کرده است. می‌توان به پژوهش‌سرای سلول‌های بنیادی ملاصدرای کرج، خیام کرمان و جابربن حیان شیراز اشاره کرد که از این موارد، پژوهشسراهای ملاصدرای کرج و خیام کرمان قبلاً به بهره‌برداری رسیده‌اند و پژوهش‌سرای جابربن حیان شیراز نیز تابستان سال جاری افتتاح شد.
آیا برنامه‌ای برای گسترش این پژوهش‌سراها دارید؟
بله، طبق برنامه ریزی‌ها، 9 استان دیگر کشور نیز که از ظرفیت‌های بالقوه در این حوزه برخوردارند تجهیز خواهند شد.
چه فعالیت‌های دیگری در این زمینه‌ها دارید؟
از دیگر بخش دانش‌آموزی ستاد می‌توان به فعالیت در جشنواره ملی و کنگره بین‌المللی اشاره کرد. این بخش فرصتی مناسب برای آموزش و تقویت پایه علمی دانش‌آموزان علاقه‌مند به حوزه سلول‌های بنیادی و کشف استعدادهای جوان برای آینده این علم در کشور است. بخش دانش‌آموزی جشنواره شامل برنامه‌های متنوع و جذابی است که با استفاده از ظرفیت‌های ممتاز دانش‌آموزان برای ترویج و بومی‌سازی این دانش در جامعه فعال است. در بخش مذکور از جشنواره آموزش و توانمند‌سازی دانش‌آموزان علاقه‌مند و دارای اطلاعات پایه در حوزه زیست‌شناسی سلولی، سمینار آموزشی و کارگاه‌های علمی در آزمایشگاه با حضور اساتید مجرب برگزار می‌شود.
آیا ستاد محتوای آموزشی، مانند کتاب یا نشریه هم برای دانش‌آموزان تدارک دیده است؟
بله، دبیرخانه دانش‌آموزی سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی کشور برای توسعه برنامه‌های آموزشی و توانمند‌سازی و دانش‌افزایی دانش‌آموزان در حوزه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی اقدام به تألیف و گردآوری کتاب ویژه انجمن‌های علمی و فوق برنامه مدارس و انتشار اولین نشریه دانش‌آموزی سلول‌های بنیادی (تمایز) کرده است. در این کتاب مطالب علمی در زمینه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی به زبان ساده برای آشنایی دانش‌آموزان و تقویت گرایش آن‌ها به این علم به رشته تحریر در آمده است.
سپاسگزاریم.